10 września 2025

Małe zbliżenie do asteroidy (433) Eros.

       Oto moja obserwacja asteroidy (433) Eros z 3 września 2025. Asteroida o jasności ok. 11,8 magnitudo znajdowała się w gwiazdozbiorze Trójkąta i według obserwacyjnych obliczeń przemieszczała się na niebie z prędkością 0,93 arcmin/h. Nie miałem jeszcze w swojej kolekcji tej asteroidy, a jest to jedna z największych asteroid bliskich Ziemi, należąca do grupy Amora, o rozmiarach 34,4 × 11,2 × 11,2 km. W roku 1975, dokładnie 23 stycznia, zbliżyła się do naszej planety na odległość 0.15 jednostek astronomicznych (ok. 22,6 mln km). Ponownie tak blisko znajdzie się 24 stycznia 2056 roku. Ponadto jest to pierwsza w historii asteroida na której wylądował obiekt wysłany z Ziemi. Stało się to dokładnie 12 lutego 2001 roku, kiedy to sonda NEAR Shoemaker, po rocznych badaniach w pobliżu obiektu, ostatecznie powoli usiadła na asteroidzie (433) Eros. Poniżej swoich obserwacji zamieszczam kilka zdjęć jakie sonda przesłała wraz z opisem.



 

 


 # observatory
! mpcCode XXX
! name Biedrusko
# submitter
! name M. Ksiazkiewicz
# observers
! name M. Ksiazkiewicz
# measurers
! name M. Ksiazkiewicz
# telescope
! design 0.2-m F5 Reflector + ASI 290MM
! aperture 0.2
! detector CMO
# software
! astrometry Astrometrica 4.15.0.455
! photometry Astrometrica 4.15.0.455

|provID        |obsTime                           |ra                |dec              |rmsRA|rmsDec|astCat  |mag  |rmsMag|seeing|exp |
|433        |2025-09-03T20:24:31Z   | 29.90117  |+32.78207  |11.23    |11.23    |   Gaia2|17.10|0.946    |0.8     |  15|
|433        |2025-09-03T20:49:42Z   | 29.90390  |+32.78765  |0.70     |0.69     |   Gaia2|18.28|0.709    |0.8     |  15|
|433        |2025-09-03T21:15:41Z   | 29.90632  |+32.79480  |1.83     |1.78     |   Gaia2|17.47|1.129    |0.8     |  15|
|433        |2025-09-03T21:40:54Z   | 29.90891  |+32.80115  |3.40     |3.40     |   Gaia2|15.68|0.618    |0.8     |  15|
|433        |2025-09-03T22:07:56Z   | 29.91148  |+32.80726  |0.58     |0.55     |   Gaia2|15.89|0.668    |0.8     |  15|
|433        |2025-09-03T22:33:41Z   | 29.91440  |+32.81343  |0.63     |0.55     |   Gaia2|14.67|0.395    |0.8     |  15|

 

Poniższe zdjęcie Erosa, to pierwsze zdjęcie asteroidy wykonane z orbitującego statku kosmicznego i jest mozaiką czterech obrazów uzyskanych przez NEAR 14 lutego 2000 roku, tuż po wejściu statku kosmicznego na orbitę. Patrzymy w dół, nad biegun północny Erosa, na jeden z największych kraterów na powierzchni, który mierzy 6 kilometrów średnicy. Wewnątrz ścian krateru widoczne są subtelne różnice w jasności, które sugerują pewne warstwowanie skały, z której powstał krater. Wąskie rowki biegnące równolegle do długiej osi Erosa przecinają południowo-wschodnią część krawędzi krateru. W pobliżu dna krateru znajduje się głaz wielkości domu; wydaje się, że stoczył się po ścianie krateru. Duża liczba głazów znajduje się również w innych częściach powierzchni asteroidy. Powierzchnia asteroidy jest mocno pokryta kraterami, co wskazuje, że Eros jest stosunkowo stary.  

 

Z pięćdziesięciu kilometrów ponad planetoidą Eros, jej powierzchnia wygląda na pokrytą niezwykłą substancją: regolitem. Grubość i skład powierzchniowego pyłu tworzącego regolit pozostaje tematem wielu badań. Na 433 Eros jego większość prawdopodobnie powstała w wyniku licznych, małych zderzeń w długiej historii planetki. Na  tym barwnym obrazie wykonanym przez automatyczną sondę NEAR-Shoemaker, która krążyła wokół Erosa w latach 2000 i 2001, brązowe obszary wskazują na regolit chemicznie przetworzony w wyniku wystawienia na działanie wiatru słonecznego podczas uderzeń mikrometeorytów. Białe obszary uważa się za stosunkowo mniej narażone na ekspozycję. Głazy widoczne wewnątrz krateru wydają się brązowe, co sugeruje, że są wystarczająco stare, by ich powierzchnię opalił wiatr słoneczny albo w jakiś inny sposób pokryły się ciemnym powierzchniowym pyłem.


 Lokalizacja planowanego miejsca lądowania sondy NEAR Shoemaker jest pokazana na tej mozaice zdjęć, wykonanej 3 grudnia 2000 roku z wysokości 200 kilometrów. Na tym ujęciu południe jest na górze, a terminator (wyimaginowana linia oddzielająca dzień od nocy) znajduje się w pobliżu równika. Miejsce lądowania (na końcu strzałki) znajduje się w pobliżu granicy dwóch wyraźnie różnych prowincji, które sonda sfotografuje podczas zniżania. Na południu i wschodzie (powyżej i po lewej) znajduje się starszy, pokryty kraterami teren, a na północy (na dole) znajduje się formacja w kształcie siodła Himeros, której mniejsza gęstość nakładających się kraterów wskazuje na stosunkowo niedawne odnowienie powierzchni przez procesy geologiczne.


 To ostatnie zdjęcie asteroidy 433 Eros, otrzymane z satelity NEAR Shoemaker. Wykonane z odległości 120 metrów, ma 6 metrów średnicy. Skała widoczna na górze zdjęcia ma 4 metry średnicy. Smugi u dołu wskazują na utratę sygnału, gdy sonda dotknęła asteroidy podczas transmisji tego zdjęcia.

 

Więcej zdjęć z misji sondy NEAR-Shoemaker wokół Erosa pod poniższym linkiem:

 https://near.jhuapl.edu/iod/archive.html 

8 września 2025

Kometa C/2022 N2 (PANSTARRS)

      Kometa C/2022 N2 (PANSTARRS) została odkryta przez teleskop Pan-STARRS 2 w dniu 6 lipca 2022 roku. 31 lipca tego roku przeszła przez peryhelium, a obecnie zbliża się jeszcze do Ziemi. Najbliższą odległość do naszej planety zanotuje 9 listopada 2025 i będzie to 2,9 j.a. Podczas mojej obserwacji 3 września znajdowała się 3,4 j.a. od Ziemi i jak obliczyłem, z pomiarów astrometrycznych, poruszała się na niebie z prędkością 0,29 arcmin/h. Na niebie można było ją znaleźć na granicy gwiazdozbiorów Barana i Byka, a obecnie wkroczyła już w gwiazdozbiór Byka.


 

 


 

# observatory
! mpcCode XXX
! name Biedrusko
# submitter
! name M. Ksiazkiewicz
# observers
! name M. Ksiazkiewicz
# measurers
! name M. Ksiazkiewicz
# telescope
! design 0.2-m F5 Reflector + ASI 290MM
! aperture 0.2
! detector CMO
# software
! astrometry Astrometrica 4.15.0.455
! photometry Astrometrica 4.15.0.455

|provID        |obsTime                           |ra                |dec              |rmsRA|rmsDec|astCat  |mag  |rmsMag|seeing|exp |
|C/2022 N2  |2025-09-03T23:01:13Z   | 52.33374  |+25.18914  |0.39     |0.44     |   Gaia2|16.75|0.254    |0.8     |  15|
|C/2022 N2  |2025-09-03T23:40:27Z   | 52.33668  |+25.19018  |0.35     |0.48     |   Gaia2|17.01|0.209    |0.8     |  15|
|C/2022 N2  |2025-09-04T00:18:36Z   | 52.34016  |+25.19160  |0.33     |0.51     |   Gaia2|16.63|0.318    |0.7     |  15|