26 kwietnia 2019

Asteroidy bliskie Ziemi (152931) 2000 EA107 oraz (141525) 2002 FV5

     W nocy z 21 na 22 kwietnia zarejestrowałem dwie dość duże asteroidy bliskie Ziemi. Pierwszą z nich jest asteroida z grupy Atena (152931) 2000 EA107 odkryta 15 marca 2000 roku. Jej zbliżenie do Ziemi na odległość 24,5 mln km (63,7 odległości do Księżyca) nastąpi 29 kwietnia. Będzie wtedy już słabsza niż podczas nocy obserwacyjnej kiedy zanotowałem jasność 16,28 mag. Średnica asteroidy zmierzona przez sondę WISE to ok. 1,65 km.

Asteroida z grupy Atena 2000 EA107 - złożenie 20 x 4 sek.
Asteroida z grupy Atena (152931) 2000 EA107 - pomiar astrometryczny - eksp. 20 x 4 sek.
Asteroida 2000 EA107 - wyniki pomiaru astrometrycznego
Asteroida 2000 EA107 - wyniki pomiaru fotometrycznego
Asteroida 2000 EA107 - orbita

Druga asteroida z grupy Apollo (141525) 2002 FV5 odkryta została 21 marca 2002 roku. Największe zbliżenie do naszej planety na odległość ok. 18,4 mln km (47,9 odległości do Księżyca) zanotuje 1 maja, a maksimum jasności podczas tego podejścia przypada na najbliższą noc ok. 15,7 mag. Podczas moich obserwacji jasność była nieco słabsza 16,09 mag. Jej średnica szacowana jest na 0,7 - 1,6 km. Asteroidę będzie można zaobserwować dziś w konstelacji Psów Gończych.

Asteroida z grupy Apollo (141525) 2002 FV5 - pomiar astrometryczny - eksp. 25 x 7 sek.
Asteroida 2002 FV5 - wyniki pomiaru astrometrycznego
Asteroida 2002 FV5 - wyniki pomiaru fotometrycznego
Asteroida 2002 FV5 - orbita

12 kwietnia 2019

Planetoida (2) Pallas w spotkaniu z gwiazdą Muphrid

     Planetoida (2) Pallas - druga po Ceres odkryta planetoida o średnicy ok. 544 km, w nocy z 10 na 11 kwietnia minęła na niebie trzecią najjaśniejszą gwiazdę Wolarza Muphrid, a odległość między nimi wyniosła niecałe dwie minuty kątowe. Obserwacja w dzień wydarzenia miała trwać ponad trzy godziny, aby uchwycić moment największego zbliżenia na niebie planetoidy i gwiazdy. Ostatecznie trwała równe 3 godziny z czego cała druga połowa tego czasu to było polowanie na małe szczeliny między chmurami. Poniższa animacja dobrze ukazuje jak zmieniała się przejrzystość, a ostatni kadr został wykonany podczas dużego już zachmurzenia przez małą lukę w chmurach.

Planetoida (2) Pallas podczas zbliżania się na niebie do gwiazdy Muphrid.
Każdy kadr 6 sekund naświetlania.
Obserwacje planetoidy Pallas prowadziłem już trzy dni wcześniej i na dzień przed głównym wydarzeniem. 7 kwietnia powstała animacja z trzech ujęć, pokazująca planetoidę poruszającą się w kierunku gwiazdy Muphrid, której na filmie nie widać :-) :

Planetoida (2) Pallas na trzy dni przed koniunkcją z gwiazdą Muphrid.
9 kwietnia najpierw spoglądałem na Pallas przez lornetkę i nie spodziewałem się, że tak dobrze będzie ją widać :-) Następnie lustrzanką wykonałem szerokie ujęcie skierowane na gwiazdozbiór Wolarza chcąc uchwycić obok gwiazdy Muphrid także Arktura:
Planetoida (2) Pallas w szerokim ujęciu.
(2) Pallas obiega Słońce w ciągu 4 lat 224 dni i 9 godzin. Zbliża się do orbity Ziemi na 1,2 jednostki astronomiczne, a tutaj była w odległości ok. 1,6 j. a. (ok. 241 mln km).
Gwiazda Muphrid to trzecia pod względem jasności gwiazda w konstelacji Wolarza. Oddalona jest od nas o ok. 37 lat świetlnych i na niebie leży blisko innej gwiazdy Arktura. Arktur znajduje się prawie w takiej samej odległości od Słońca co Muphrid, a to oznacza, że obie gwiazdy leżą dość blisko siebie, a mianowicie ok. 3,2 lata świetlne. Gdybyśmy hipotetycznie znaleźli się na planecie krążącej wokół gwiazdy Muphrid, to na nocnym niebie Arktur świeciłby blaskiem ok. -5 mag, a więc jaśniej od Wenus.

Miło mi też zakomunikować, że powyższa animacja przejścia planetoidy (2) Pallas została użyta w odcinku AstroLife "Niebo w maju 2019", dokładnie w 8 minucie i 48 sekundzie https://youtu.be/2mZQqyJuG0E?t=528 warto jednak obejrzeć cały odcinek https://youtu.be/2mZQqyJuG0E

8 kwietnia 2019

Planety karłowate Haumea i Makemake

     Planeta karłowata Makemake i Haumea AD 2019. Na ten rok te dwie mam już odhaczone ;-) Jak widać obie planetki wciąż tam są i krążą gdzieś daleko od Słońca.
(136108) Haumea.
W stosunku do poprzedniego roku jej jasność specjalnie się nie zmieniła (17,2 mag), choć pewnie licząc w tysięcznych magnitudo okazałaby się troszkę jaśniejsza. Wszystko dlatego, że poruszając się po swej orbicie powoli zbliża się do Słońca, a peryhelium osiągnie 2 czerwca 2133 roku. Wówczas jej jasność powinna dochodzić do 15,5 mag. Przed rokiem Haumea była 7,554 mld km od Słońca, a w tym roku 7,544 mld km. Planetka wciąż przebywa w gwiazdozbiorze Wolarza co nie zmieni się aż do połowy czwartej dekady XXI wieku.

Planeta karłowata (136108) Haumea
(136472) Makemake.
Ponad 300 mln km dalej od Słońca znajduje się obecnie druga z planet karłowatych Makemake. Ta z kolei oddala się od naszej Dziennej Gwiazdy, a najdalszy punkt na orbicie osiągnie już za 15 lat. Obecnie wciąż przebywa w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki, który opuści pod koniec następnej dekady. Pomimo, że Makemake jest obiektem mniejszym i znajduje się obecnie dalej niż Haumea, to jest jaśniejsza i świeci blaskiem ok. 16,9 mag. Decyduje o tym jej wysokie albedo przyjmujące wartość 0,77.

Planeta karłowata (136472) Makemake

4 kwietnia 2019

Kometa krótkookresowa 49P/Arend-Rigaux

     Kometa krótkookresowa z rodziny Jowisza 49P/Arend-Rigaux swoje peryhelium miała 15 lipca 2018 roku. Znajdowała się wtedy niemal z drugiej strony Słońca, w związku z czym nie było możliwości jej sfotografowania. Dopiero od listopada 2018 roku pojawiła się na ciemnym niebie przed wschodem Słońca. W nocy z 1 na 2 kwietnia natrafiłem na nią przypadkowo, rejestrując planetę karłowatą Haumea. Kometa była tuż obok, oddalona zaledwie o 22 minuty kątowe. Miałbym ładną koniunkcję tych dwóch bardzo słabych obiektów, gdyby nie fakt, że pole widzenia jakim dysponuję jest troszkę mniejsze :-) 49P/Arend-Rigaux ma tutaj jasność ok. 18 mag i tylko na niektórych ujęciach była widoczna jako słabo mieniąca się plamka. Spośród 100 wykonanych klatek zaledwie na 40 dopatrzyłem się komety i dzięki temu mogłem złożyć je w jeden obraz, który pokazał kometę bez warkocza i wyraźnej komy. To najsłabsza kometa jaką do tej pory udało mi się zarejestrować.

     49P/Arend-Rigaux zbliża się do Słońca na odległość ok. 1,4 AU (jednostek astronomicznych) i oddala do ok. 5,7 AU przecinając orbitę Jowisza. W tej chwili znajduje się ok. 2,8 AU od naszej Dziennej Gwiazdy wciąż oddalając się, by za 6 lat powrócić :-)

Kometa 49P/Arend-Rigaux - po złożeniu zdjęć na kometę.
Kometa 49P/Arend-Rigaux - po złożeniu na gwiazdy

1 kwietnia 2019

Zakrycie gwiazdy UCAC4-475-051755 przez planetoidę (259) Aletheia

     Zgodnie z efemerydą nie zarejestrowałem wczoraj zakrycia gwiazdy UCAC4-475-051755 przez planetoidę pasa głównego (259) Aletheia. Okolice Poznania były poza obszarem, na którym zjawisko miało być widoczne. Pasjonujące okazało się jednak obserwowanie jak planetoida zbliża się do gwiazdy i łączy z nią w niemal jeden punkt, a później od niej oddala :-) Po raz pierwszy podjąłem próbę takiej rejestracji, bez jakiegokolwiek znaczenia naukowego. Nie posiadam insertera czasu i nie zgłębiłem wiedzy jak takie obserwacje przeprowadzać. Bazowałem tylko na tym co daje kamerka CMOS ASI 290MM i program SharpCap do jej obsługi. Nie wiedziałem nawet i w dalszym ciągu nie bardzo wiem jak wszystko prawidłowo poustawiać. 
Zakrycie miało nastąpić ok. godziny 23:39 - 23:45. Oglądając zapis rejestracji odnoszę wrażenie jakby ok. godziny 23:44 światło gwiazdy nieco przygasło, ale to tylko moje wrażenie. Chcąc być tego pewnym należałoby wykonać fotometrię i krzywą światła, czego też jeszcze trzeba się nauczyć :-)